رؤیای انسان در گذشته، نقل‌وانتقال بدون صرف انرژی فراوان و به کمک عوامل خارجی بوده است. امروزه بسیاری از آن آرزوها، همچون آسانسور، به حقیقت درآمده و جامه عمل بر خود پوشانده‌اند. آسانسور یکی از ضروری‌ترین ابزارهای حمل‌ونقل مسافر در ساختمان‌ها، ادارات، بیمارستان‌ها، هتل‌ها و کلیه بناهای بلند است. برج‌ها، پاساژها، آسمان‌خراش‌های تجاری، اداری و مسکونی بلندمرتبه، به آسانسورهایی با کیفیت نیاز دارند. جهت راه‌اندازی این وسیله پرکاربرد، شناخت کلی از صفر تا صد نصب آسانسور، کمک‌کننده است.
آسانسور
جهت انتقال افراد یا اجسام از طبقه‌ای به طبقات دیگر، وسیله‌ای به نام آسانسور، آسان‌بر یا بالابر، فناوری‌ای کاربردی است. این اتاق متحرک که به نام کابین آسانسور شناخته می‌شود. امکان انتقال به جهات عمودی، بالا و پایین را داشته و برای این کار از یک موتور جهت سرعت گرفتن و توقف در میان طبقات استفاده می‌کند.
کابل‌های آسانسور، سیستم تقابل وزنی، پمپ هیدرولیک و سایر تجهیزات تشکیل‌دهنده این فناوری مواردی هستند. که جهت نصب کردن آسانسور به کار رفته و این سیستم را تشکیل می‌دهند. در این مقاله به بررسی و راه‌اندازی سیستم آسانسور پرداخته و از ابتدا تا انتهای این تکنولوژی قرن بیستم را توضیح خواهیم داد.
بازدید و بررسی محل نصب آسانسور
اولین قدم برای نصب آسانسور، انتخاب شرکت مشاوره، نصب و راه‌اندازی دستگاه‌های آسانسور است. پس از مذاکرات اولیه، برای بازدید از محل، قرار ملاقاتی در نظر گرفته‌شده و زمان معینی به‌صورت توافقی تعیین می‌شود. دیدن و ثبت اطلاعات مورد نیاز جهت مطابقت با استانداردهای فنی توسط مهندسین و کارشناسان این حوزه انجام می‌گیرند.
رعایت کامل و دقیق موارد فنی و تکنولوژیکی، ایمنی کار را بالا برده و در کیفیت استفاده از دستگاه اثرگذار است. بهتر آن است محل قرارگیری آسانسور قبل از اتمام ساخت سازه مشخص‌شده. و زیرساخت‌هایی ساختمان در این مورد بررسی شوند. گاهی جهت نصب آسانسور در ساختمان‌های قدیمی یا از پیش‌ساخته شده. مجبور به دوباره‌کاری برای انتخاب محل قرارگیری و مکان استقرار بوده که این موضوع از لحاظ استحکام ساختمانی و امنیت کاربری می‌بایست به‌دقت مطالعه شود.
کارشناسی فنی نصب آسانسور
قدم بعدی جهت نصب کردن آسانسور در محل مورد نظر. انجام مطالعات کارشناسی، بررسی ایرادات و مشکلات نصب است. این تحقیقات میدانی با بررسی دقیق جزئیات اجرای کار و اعلام آن به‌صورت گزارش کار فنی، با ذکر کلیه نکات ریز و درشت همراه خواهد شد. در پروژه‌های نصب محل قرارگیری چاهک دستگاه، مدل‌های درها و ریل‌های استفاده شده، نوع و توانایی کابل‌های به کار رفته، انواع کابین‌های حمل مسافر و بار بسیار مهم بوده و برای انتخاب آن‌ها باید به کلیه جوانب امر دقت کرد.
تمامی نکات فنی و مهندسی بررسی‌شده مطابق استانداردهای به‌روز هستند. این نکات موجب بالا رفتن کارایی و افزایش ایمنی دستگاه شده و در کیفیت، ماندگاری و طول عمر مفید آسانسور مؤثر خواهند بود. همچنین بر هماهنگی با ساختمان، نوع و کارکرد بهینه آن نیز اثرگذار هستند.
برآورد مالی جهت خرید تجهیزات
در مرحله بعد به بررسی هزینه‌های تغییرات احتمالی در محل، برآورد بودجه تجهیزات و قطعات آسانسور مورد نیاز، میزان کارکرد و عوامل مؤثر بر مصرف انرژی و بسیاری دیگر از فاکتورهای تخصصی پرداخته می‌شود. ترافیک روزانه و میزان رفت‌وآمدهای دوره‌ای با این دستگاه بررسی شده و تعداد توقف‌ها در هر طبقه مورد مطالعه قرار می‌گیرند. تمامی این عوامل موجب می‌شوند در انتخاب نوع و نحوه نصب آسانسور تصمیم درست‌تر گرفته شده و کارایی آن بیشتر گردد.
نوع موتور آسانسور، تعیین فضای موتورخانه و آماده‌سازی آن، بررسی امکانات مورد نیاز جهت قرارگیری کابین داخل چاهک، نوع کابین، انواع درهای مورداستفاده در کابین و طبقات، انتخاب پنل هوشمند و تابلوهای اعلام داخل آسانسور، جهت نصب آسانسور مورد بررسی قرار گرفته و از کیفیت تا هزینه به تفکیک تصمیم‌گیری و بودجه‌بندی می‌شوند.
عقد قرارداد، توافقات پروژه
در این مرحله، کارفرما نسبت به انتخاب یکی از شرکت‌های فنی و مهندسی نصب به اجماع رسیده. و به بستن قرارداد کاری تمایل پیدا می‌کند. در مراحل حقوقی عقد قرارداد و انجام توافقات پروژه، برحسب بزرگی و میزان انجام کار، ارائه سند فنی که شامل نحوه کار، نوع تجهیزات، تاریخ‌های تحویل و تعداد نیروی کار بوده، ضروری است. قیمت توافق شده پروژه نصب ، با مشارکت وکلای مالی و قانونی دو طرف، به‌صورت قراردادی رسمی به ثبت رسیده و سایر ملزومات. همچون پرداختی‌ها، چک‌ها و… ضمیمه مباحث مطرح و اجرایی می‌شوند.
آغاز عملیات فنی- نقشه‌کشی نصب آسانسور
آغاز به کار نصب آسانسور، با طراحی، ترسیم و انجام محاسبات ریاضی نحوه قرارگیری آسانسور شروع می‌شود. محاسبات پیرامون فضای دقیق چاله آسانسور، فضای موردنیاز موتورخانه، فضای کافی به‌منظور حفظ ایمنی و قرارگیری جان‌پناه، چگونگی قرارگیری کابین آسانسور، محل و نحوه کارکرد درها و ریل‌های دستگاه همگی بررسی‌شده و در نقشه‌کشی فنی با جزییات کامل کشیده می‌شوند. همچنین کلیه موارد با استانداردهای روز دنیا مطابقت داده شده و طبق آن‌ها پیش می‌روند.
مرحله آهن‌کشی، نصب در و ریل آسانسور
در این مرحله وارد بحث مکانیکی پروژه شده و کارکنان نصب آسانسور، زیر نظر مهندسین فنی، به آهن‌کشی می‌پردازند. نصب و راه‌اندازی ریل‌های آسانسور، قرارگیری درهای دستگاه و نصب کامل آن، ایجاد فضا جهت قرارگیری وزنه‌ها و بررسی آهن‌کشی چاهک در این قسمت انجام می‌گیرند. پس از اتمام آهن‌کشی به قرارگیری درها پرداخته و ریل‌های آسانسور را در محل موردنظر نصب می‌کنند.
کاردان‌های آسانسور با تخصص‌های فنی مکانیکی و تجارب بسیار قادر به قرار دهی تجهیزات پایه‌ای جهت نصب آسانسور بوده و اطمینان حاصل می‌کنند. که دستگاه‌ها با استانداردهای فنی مطابقت داشته باشند. ریل‌های آسانسور در چاهک قرار گرفته و درهای طبقات در محل مورد نظر تعبیه می‌شوند. و بدین ترتیب پیش‌زمینه‌های لازم جهت سوار شدن کابین آسانسور و جانمایی آن انجام می‌شوند. سر درها و سایر قسمت‌های داخلی کابین پس از قرارگیری اتاقک نصب می‌شوند.
کابین و سایر تجهیزات آسانسور
در اصلی‌ترین و حساس‌ترین قسمت نصب آسانسور، به سراغ کابین حمل مسافر و بار رفته و در مراحل بعدی آن به قرارگیری قاب وزنه و خود وزنه‌ها می‌پردازند. موتور آسانسور در موتورخانه نصب، درایوها جانمایی شده و سیم بکسل‌ها تعبیه می‌شوند. بدین ترتیب کلیه مراحل مکانیکی و نصب و راه‌اندازی آسانسور انجام می‌گیرند. پس از قرارگیری وسایل مکانیکی نوبت به سیم‌کشی‌ها، عملیات الکتریکی و نصب و راه‌اندازی کلیه قطعات الکترونیکی آسانسور می‌رسد.
برق‌کشی
مرحله برق‌کشی از استراتژیک ترین مراحل نصب و راه‌اندازی آسانسور محسوب می‌شود. چرا که بدون راه‌اندازی این بخش یا مشکل در برقراری ارتباطات الکتریکی علاوه بر عدم امکان کارکرد درست آسانسور، در ایمنی آن نیز به‌شدت تأثیر گذاشته و موفق به کسب استانداردهای لازم نمی‌شود. به همین جهت برای نصب و برقراری برق آسانسور، حضور متخصصان و کاردانان الکترونیک باتجربه بسیار مهم است.
برق‌کشی کل آسانسور، به‌منزله راه‌اندازی آسانسور است. بدین طریق اجرای کلیه قسمت‌های راه‌اندازی کابین حمل، شروع به کار موتور آسانسور و انجام کلیه برق‌کشی‌های داخل و خارج اتاقک انجام شده و ایمنی دستگاه به دقت بررسی می‌شود.
بررسی استانداردهای الکترونیکی
در این مرحله از نصب آسانسور، به بررسی اتصالات الکتریکی درهای آسانسور، سیم‌کشی‌ها، کلیدهای و پنل‌های داخل کابین، نور داخل کابین آسانسور، چاهک و موتورخانه دستگاه می‌پردازند. تمامی این موارد باید با استانداردهای نصب الکترونیک همخوانی داشته باشند.
نصب زنگ خطر در مواقع ضروری، شالترها، راه‌اندازی و جاگیری آهن‌رباها در طبقات به منظور توقف اتاقک در ایستگاه از موارد مهم دیگری هستند. که مورد بررسی کامل قرار گرفته و توسط کارشناسان استاندارد نصب چک می‌شوند. سایر تجهیزات مانند تراول کابل، تابلو فرمان، تجهیزات ارت ساختمانی و… نیز از لحاظ ایمنی و بررسی خطرات احتمالی کاملاً بررسی می‌گردند.
بازبینی نصب آساسنسور، راه‌اندازی موقت ، اخذ تأییدیه استاندارد
به مراحل پایانی نصب آسانسور نزدیک می‌شویم. در مراحل جمع‌بندی بازدید دوباره‌ای از پروژه توسط مهندسین انجام شده. و در صورت تائید، آماده تحویل به کارفرما می‌گردد. گرفتن مدرک تأییدیه کارکرد آسانسور مطابق با استاندارهای روز، نهایی‌ترین کاری است که شرکت‌های نصب دستگاه می‌بایست در پایان کار انجام دهند. سپس محصول را به مالک تحویل دهند.
درصورتی‌که تأییدیه استاندارد آسانسور از مراجع مورد نظر در سازمان ملی استاندارد گرفته نشود، در صورت هرگونه مشکل و بروز خطرات احتمالی، همچنین وقوع صدمات جانی و مالی پیش آمده. حکم قانونی برای مالک، مدیر ساختمان و بهره‌بردار صادر خواهد شد. همچنین بیمه آسانسور در صورتی به تجهیزات تعلق می‌گیرد که دارای تأییدیه استاندارد باشد. بنابراین، گرفتن مجوز از مرجع قانونی، یکی از اساسی‌ترین حکم‌های اداری در مقوله نصب کردن آسانسور است.
نتیجه‌گیری
با نصب آسانسور، امکان انتقال مسافران، بار و سایر تجهیزات در انواع و اقسام ساختمان‌های تجاری، بیمارستانی، مسکونی، اداری و… ایجاد شده و مشکلات ناشی از نقل‌وانتقال در بناهای بلند حل می‌گردند. آسانسورها مدل‌های مختلفی داشته. و برحسب نوع استفاده از تجهیزات فنی و ظاهری مختلفی استفاده می‌کنند. نصب کردن آسانسور نیازمند اطلاعات فنی و مهندسی، تجربه‌ای قوی، بودجه گذاری مناسب و تهیه تجهیزات مدرن و به‌روز است. به همین علت سرمایه‌گذاری در این مقوله. سبب افزایش کارایی، کیفیت و ایمنی دستگاه شده و تا مدت‌ها ساختمان را مجهز نگه می‌دارد.
یادآوری دو نکته در پایان مبحث ضروری است. ابتدا آنکه برای نصب کردن آسانسور از متخصصین با تجربه و شرکت‌های به نام استفاده کرده و باید امنیت جانی و مالی را در اولویت قرار داد. ثانیاً گرفتن تأییدیه استاندارد راه‌اندازی آسانسور برای کلیه ساختمان‌ها، آسمان‌خراش‌ها و بناهای بزرگ و کوچک الزامی است. در صورت داشتن تأییدیه، امکان بیمه‌گذاری وجود داشته و پیشگیری از وقوع مشکلات و خطرات ناخواسته وجود خواهد داشت.
شما میتوانید از لینک های زیر با آگهی ها و مطالب آموزنده در حوزه های ذیل نیز آشنا شوید
