امروزه آسانسور یکی از ضروری‌ترین وسایل نقل‌وانتقال در ساختمان‌هاست؛ به‌خصوص برج‌ها، پاساژها، و ساختمان های بلندمرتبه و اداره‌ها. جهت راه‌اندازی این وسیله پرکاربرد، شناخت کلی از آن کمک‌کننده است. یکی از اجزای مهم و ضروری در آسانسور، تراولینگ کابل آسانسور است. تراول کابل، یکی از لوازم الکتریکی یا راه اندازی در لیست قطعات آسانسور است که ارتباط بین کنترل ها و لوازم برقی داخلی کابین را با تابلوی فرمان آسانسور ایجاد می کند.
وجود تراول کابل جهت راه‌اندازی آسانسورهای مختلف ضروری بوده و نصب آن مستلزم به‌کارگیری متخصص آسانسور است. به‌عنوان‌مثال زمانی که در آسانسور گیر کرده باشیم، با زدن دکمه یا استفاده از تلفن اضطراری به دیگران اطلاع می‌دهیم. این امکان ارتباط‌گیری با افراد خارج از آسانسور، توسط تراول کابل انجام شده و انتقال‌دهنده تمامی ارتباطات الکتریکی و سیگنال‌ها است.
تراول کابل آسانسور چیست
تراول کابل آسانسور ارتباط بین شاسی کلید نمایشگرهای داخل آسانسور با بخش متحرک آسانسور است. در واقع هرگونه اطلاعات موردنیاز مانند درخواست ایست در هر طبقه، باید به جعبه‌فرمان آسانسور ارسال شده و از طریق تراولینگ کابل آسانسور اجرا شود. ارسال اطلاعات و سیگنال‌های رسیده به قسمت پردازشگر آسانسور از وظایف تراول کابل است. درنهایت با ارسال پیغام به جعبه‌فرمان آسانسور، توسط جعبه کامپیوتر آن پردازش شده و دستور نهایی به موتور آسانسور منتقل می‌گردد.
تراول کابل آسانسور قطعه‌ای است که با موتور آسانسور، پردازشگر آسانسور، جعبه‌فرمان، تابلو نمایشگر، کابین و بسیاری دیگر از قسمت‌های آسانسور در ارتباط بوده و شاهرگ آسانسور محسوب می‌شود. به همین جهت ضروری است جنسی از بهترین، مقاوم‌ترین و انعطاف‌پذیرترین آلیاژهای موجود داشته باشد تا به‌سرعت خراب نشده و ایمنی مسافران را به خطر نیندازد.
انواع تراول کابل آسانسور
تراول کابل‌های آسانسور از چهار نوع مختلف هستند که شامل: تراول کابل تخت گروهی، تراول کابل آسانسور تخت موازی، کابل گرد آسانسور و تراول کابل تشکیل شده‌اند.
هرکدام از انواع تراول کابل‌ها دارای خصوصیاتی مخصوص به خود بوده که در ادامه نام برده می‌شوند.
- تراول کابل تخت گروهی: این مدل تراول آسانسور از رشته‌های 18، 24 و 36 تایی تشکیل یافته و دارای دو زوج رشته سیم به هم متصل‌شده هستند. اطراف این سیم‌ها با شیلد مخصوصی پوشانده‌شده و جهت تبادل اطلاعات سریال استفاده می‌شوند. همچنین سرعت آسانسور با استفاده از این کابل‌ها تا 4 الی 10 متر بر ثانیه در نظر گرفته شده و طول مسیر تا 160 متر بدون نیاز به سیم بکسل طی می‌شود. استاندارد به کار گرفته شده در این مدل کابل از نوع CE و استاندارد ملی است.
- تراول کابل تخت موازی: این مدل تراول کابل نیز از رشته‌های 12، 18، 24 و 36 تایی تشکیل یافته و دارای دو زوج رشته سیم به هم متصل‌شده هستند. سرعت آسانسور با استفاده از این کابل‌ها تا 1.5 متر بر ثانیه در نظر گرفته‌شده و طول مسیر تا 70 متر بدون نیاز به سیم بکسل تنظیم شده است. اطراف این سیم‌ها با شیلد مخصوصی پوشانده شده و جهت تبادل اطلاعات سریال استفاده می‌شوند. همچنین استاندارد به کار گرفته شده در این مدل کابل از نوع CE و استاندارد ملی است.
- نوع دیگر تراول کابل آسانسور از مدل کابل گرد آسانسور است. این کابل از اندازه 12 تایی تشکیل شده و از دو زوج رشته سیم که به یکدیگر متصل شده‌اند، ساخته می‌شود. این مدل کابل برای ارسال دستورات از طریق سریال شاسی و نمایش اطلاعات توسط نمایشگر طبقات عمل می‌کند.
- آخرین نوع از تراول کابل‌های آسانسور، تراول کابل میکس‌شده تخت و موازی است. این تراول کابل با کیفیتی فوق‌العاده و طول عمری بسیار بالا، بهترین نوع از تراول کابل آسانسور است که تولید و مورد استفاده مهندسین ساختمان قرار می‌گیرد. همچنین محصول فوق از استاندارد ملی و CE بهره برده و قیمتی به‌مراتب بالاتر از قبلی‌ها دارد.
بست تراول کابل
این وسیله از تجهیزات مورد استفاده جهت پشتیبانی از وزن تراول کابل است. به طوری که مانع از تحرکات ناگهانی و حرکات خطرناک کابل آسانسور می‌شود. از این بست در دیواره بالارونده، کابین آسانسور و دیواره چاه آسانسور استفاده شده و دارای یک براکت جداگانه است. بدین ترتیب تراول کابل می‌تواند به‌آسانی از داخل آن عبور کرده بدون آنکه دچار حرکتی ناخواسته و غیر برنامه‌ریزی‌شده شود.
تراول کابل 24 رشته
استفاده از انواع تراول کابل در آسانسور متداول است، با این وجود از نوع 24 رشته‌ای انواع مختلف بیشتر بهره‌وری می‌شود. این تمایل به آن دلیل است که در صورت ایجاد هرگونه مشکل برای چند رشته از کابل، بتوان از رشته‌های دیگر استفاده کرده و به‌نوعی از سایر قابلیت‌های کابل آسانسور نیز جایگزین کرد. به همین علت است که متخصصان معتقدند جنس تراول کابل آسانسور، مهم‌ترین حرف در مورد آن را می‌زند. مرغوبیت و کیفیت بهینه این وسیله، کارایی و امنیت آن را بالا می‌برد. همچنین از آنجا که در مراحل آخر نصب آسانسور به دستگاه متصل می‌شود، نتیجه نهایی را مشخص می‌کند.
کابل 24 رشته‌ای از عایق PVC به دور خود استفاده کرده و ضخامتی تقریباً نیم میلی‌متری دارد. همچنین روکش این سیم‌ها از مس بوده و انتقال سیگنالی عالی دارند. در واقع این مدل تراول کابل، مسئول ارسال کلیه دستورات به جعبه‌فرمان و نمایش تمامی اطلاعات توسط تابلو فرمان است. بدین ترتیب جعبه‌فرمان آسانسور، اطلاعات رسیده را بررسی کرده و به موتور و نیروی محرکه آسانسور منتقل می‌نماید.
تراول کابل دتوایلر
این مدل تراول کابل، به دو صورت عرضه می‌شود. تراول کابل ایرانی و سوئیسی.
تراول کابل دتوایلر ایرانی
این نوع تولید ایران و از متداول‌ترین کابل‌های مورداستفاده در آسانسورها است. از آنجا که تراول کابل رابط بین کابین و جعبه‌فرمان آسانسور است، باید کیفیتی قابل‌قبول داشته باشد. کابل آسانسور دتوایلر محصولی مرغوب برگرفته از طراحی تراول کابل‌های سوئیسی است. در واقع این مدل کابل در اکثر آسانسورهای تولید ایران به کار رفته و نسبت به محصولات خارجی مشابه خود، قیمتی به‌صرفه‌تر دارد. این کابل با کیفیت برتر خود، جایگزین مناسبی برای نمونه‌های خارجی است.
تراول کابل آسانسور دتوایلر، دارای استحکام بالایی بوده و در سه مدل 12، 20 و 24 رشته‌ای تولید می‌شود. البته نوع 24 رشته‌ای آن کاربرد بیشتری در میان خریداران و استفاده‌کنندگان دارد.
تراول کابل دتوایلر سوئیس
این نوع تراول کابل بهترین، مرغوب‌ترین و باکیفیت‌ترین تراول کابل موجود در ایران است. این نوع کابل از شکل 20 و 24 رشته‌ای بهره برده و جنسی از مس خالص دارد. همچنین کاور آن از PVC مرغوب پوشانده شده است. به همین علت دارای انعطاف‌پذیری بالا و عمری طولانی است. این مدل تراول کابل آسانسور برای کلیه پوشش آب و هوایی پرکاربرد بوده و در مقابل شرایط مختلف جوی مقاوم است. از این نوع کابل برای تمامی ارتفاعات کوتاه، متوسط و بلند ساختمانی می‌توان استفاده کرد.
تراول کابل ترک
این نوع تراول کابل تولید کشور ترکیه بوده و دارای کیفیتی مرغوب، کارایی بالا و مقرون‌به‌صرفه است. به همین دلیل جزو پرفروش‌ترین کابل‌های آسانسور در بازار به شمار می‌رود. این مدل تراول کابل، در آسانسورهای پرسرعت در حدود یک متر/ ثانیه استفاده شده و در بسیاری از پروژه‌های به نام و مشهور استفاده شده است. انعطاف‌پذیری و مقاومت بالای این تراول کابل قابل‌توجه است.
تراولینگ کابل آسانسور ترک معمولاً به دو صورت 12 و 24 رشته‌ای تولید می‌گردد و دوام و استحکامی مثال‌زدنی دارد. این کابل از آلیاژ مس بوده و روکشی مقاوم دارد. به همین علت در کابل‌های بکسل‌دار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تراول کابل چینی
نوعی از تراول کابل‌ها در بازار موجود است که تولید کشور چین بوده و یکی از محصولات وارداتی به شمار می‌رود. تراول کابل آسانسور دتوایلر چینی به‌صورت رشته‌های 24 تایی تولید و عرضه شده است. این مدل کابل آسانسور، از نوع کابل‌های تخت بوده و دستورات و اطلاعات ارسالی را از سمت کابین به جعبه‌فرمان و سپس به موتور آسانسور منتقل می‌کند.
این برند یکی از معروف‌ترین و شناخته‌شده‌ترین تراول کابل‌های موجود است که از جنسی باکیفیت، مرغوب و محکم ساخته شده و در عین استحکام دارای انعطاف‌پذیری بالایی است. به همین سبب در راه‌اندازی آسانسورهای بسیاری از پروژه‌های تجاری، بیمارستانی و اداری که دارای ترددهای بسیار در عرض روز هستند، به کار می‌رود. استاندارد به‌کاررفته در این مدل تراول کابل، استاندارد بین‌المللی CE بوده و مورد تائید بسیاری از انجمن‌های تخصصی و مهندسی قرارگرفته است.
خرید تراول کابل آسانسور
دانستیم که تراول کابل یکی از مهم‌ترین قطعات آسانسور بوده که در کیفیت، ایمنی و کارکرد آن تأثیر مستقیمی دارد. این محصول را در مراحل پایینی نصب، یعنی در مرحله الکترونیکی آسانسور وصل کرده و به کار می‌برند.
جهت خرید این محصول باید به نکات بسیاری توجه کرد. ازجمله این نکات درصد مس به‌کاررفته در آلیاژ این کابل آسانسور است. باکیفیت‌ترین نوع تراول کابل مخصوص آسانسور، تمام مس بوده و مرغوبیت بسیار بیشتری نسبت به کابل‌های دارای روکش مس دارد. همچنین عمر مفید این محصول نکته حائز اهمیت دیگری است که باید در خرید آن دقت نمود؛ زیرا تأثیر مستقیمی در کیفیت آسانسور داشته و هر روز کاربر را درگیر تعمیرات نمی‌کند. از آنجا که تراول کابل آسانسور وسیله‌ای مصرفی به شمار می‌رود و پس از مدتی نیازمند تعویض است، در کارایی آسانسور نیز مؤثر است.
برترین برندهای تولیدکننده تراول کابل
ازجمله برندهای مشهور تولیدکننده تراول کابل که در ایران موجودند، می‌توان به تراول کابل‌های دتوایلر سوئیسی، دتوایلر چک، دتوایلر چینی و همچنین دتوایلر ایرانی اشاره کرد. تمامی این برندها از استاندارد اروپایی برند سوئیسی استفاده کرده و کیفیتی بالا دارند. همچنین در میان تراول کابل‌های ترکیه‌ای می‌توان از تراول کابل فوپا، آکیش، سانکا و نرگیز نام برد. سایر برندهای ایرانی تولید داخل شامل تراول کابل گلشنی، تراول کابل آسیا و غیره می‌شوند.
محاسبه طول تراول کابل
جهت نصب تراول کابل بر روی آسانسور، اندازه‌گیری چندین فاکتور بسیار مهم است. طول کابین، اندازه کابین، طول مسیر از اتاقک آسانسور تا انتهای مسیر هدف، طول چاه آسانسور، اندازه زیر کابین و مسافت تابلو فرمان تا جعبه‌فرمان از جمله موارد نیازمند توجه است. از آنجا که تراول کابل به‌صورت تخت، گرد یا میکسی از هر دو مورد بهره‌برداری در آسانسور قرار می‌گیرد، بهتر آن است که پس از اندازه‌گیری‌های دقیق مقدار موردنظر را جدا نمود. به طوری که با ایجاد علامت بر روی بدنه، رشته‌های موردنظر را خارج کرده و به دستگاه مانیتورینگ داخل کابین وصل نمود.
نتیجه‌گیری
وظیفه اصلی تراول کابل آسانسور انتقال کلیه درخواست‌ها و اطلاعات از کابین و مسافران، به‌سوی جعبه‌فرمان و از آنجا به سمت موتور است. البته در این میان فرمان‌ها توسط پردازشگر آسانسور که کامپیوتر هوشمند کوچکی است، پردازش شده و درست‌ترین اطلاعات را به موتور می‌فرستد. این عملیات با سرعتی فوق‌العاده انجام می‌گیرد، به طوری که کاربر طول زمان ارسال پیام‌ها را حس نمی‌کند. از انواع تراول کابل آسانسور به مدل‌های تخت، گروهی، موازی و میکس اشاره کردیم و به کیفیت، مرغوبیت و درجه استحکام آن‌ها تأکید نمودیم. میزان استفاده از مس و آلیاژهای به‌کاررفته در انواع کابل‌ها را دقت کرده و تعدد رشته‌های تولیدشده از 12 رشته‌ای تا 18، 24، 32 رشته‌ای را برشمردیم. در آخر جهت خرید این نوع تجهیزات تخصصی آسانسور باید به ماندگاری، طول عمر مفید و دوام آن نیز بسیار دقت کنیم.
